Onlangs mocht ik me onderdompelen in een filmmarathon van kinderfilms. En wat blijkt? Ze blijven steengoed, maar zijn tegelijk veel meer doordrenkt door politiek dan ik dacht. Kan kindermedia het aangewezen middel zijn om ingewikkelde thema's betekenisvol bloot te leggen?
De meeste volwassenen blijven hun hele leven op zoek naar wie ze waren voordat ze iemand anders probeerden te zijn: we vissen ernaar in therapie en nostalgie. Misschien zien we de kinderversie van onszelf als authentieker omdat jeugd een ongeremdheid heeft die we verliezen met ouderdom: de taal die kinderen spreken is er één die, gedreven door een onbezonnen nieuwsgierigheid, niet anders dan oprecht kan zijn. Auteur Milan Kundera beaamde dit toen hij zei: "De enige serieuze vragen zijn degene die zelfs een kind kan formuleren."
Om aan politieke censuur te ontkomen, werd kindermedia in de geschiedenis het ideale medium voor complexe thema's. Ook binnen de niche van de Nederlandstalige mediamachine steken parels de kop op tussen de Studio 100-eenheidsworst. Films gebaseerd op de klassiekers van Annie M.G Schmidt, 'Minoes' en 'Pluk van de Petteflet', blinken uit als radicale politieke boodschappen, ingepakt in de humor en absurditeit van een kinderbrein.
De taal die kinderen spreken is er één die, gedreven door een onbezonnen nieuwsgierigheid, niet anders kan dan oprecht zijn
'Minoes', geleid door Carice van Houten, een vrouwgeworden katachtige dakloper in groen Chanelpakje, vertelt het verhaal van een arme journalist. Met behulp van de dorpskatten ontmaskert ze een onaantastbare, alom geliefde zakenman als corrupte, kapitalistische dierenmishandelaar die de burgemeester omkoopt in ruil voor een vergunning voor zijn schadelijke fabriek.
'Pluk van de Petteflet' in het bijzonder is een hoogstandje van het Nederlandse filmrepertoire. De film past met een Technicolorkleurenpalet naadloos in de Franse new wave of de filmografie van Wes Anderson en slaagt erin zowel de charme van het boek te overtreffen als bij mijn vierjarige zelf een levenslange voorliefde voor ros haar te ontketenen. Pluk is een jonge anarchist die een leegstaand pand kraakt in een middenklassebuurt en wordt tegengewerkt door de centristische eigenaars, tot hij wordt uitgezet onder valse voorwendselen. Dit alles terwijl hij het lokale natuurgebied en zijn biodiversiteit probeert te beschermen via eco-sabotage, door de slopers van het beschermd natuurgebied te drogeren met psychedelica.
Ondanks het contrast tussen de authenticiteit van de problemen en de absurditeit van de omstandigheden, werken deze films goed. Kinderfilms hebben de ongebreidelde mogelijkheid om onder het mom van niet serieus te hoeven zijn balls to the wall te gaan, zonder vrijwaringsclausules. Daar hebben we meer van nodig: schaamteloos de vragen terugbrengen naar hun essentie. Media zonder poespas.
Reactie toevoegen