Julie zwijgt ★★★★ (4,5): magistraal minimalisme

‘Julie zwijgt’ is de Belgische inzending voor de Oscars van 2025 én het debuut van Leonardo van Dijl. In deze film volgen we de getalenteerde tennisspeelster Julie, wiens leven volledig draait om de sport. Wanneer haar coach plots wordt geschorst na de zelfmoord van een andere topspeelster, start er een onderzoek. Alle spelers van de club worden aangespoord om hun verhaal te delen, maar Julie kiest ervoor om te zwijgen.

Als lid van Gen Z met een TikTokbrein, was het een verfrissing om eens een film te zien die niet verzadigd was met overdreven actie en wervelende tekstfragmenten. De scènes waren intiem en minimalistisch van aard; als kijker kreeg ik echt het gevoel een onopvallende getuige te zijn, als een vlieg op de muur van de sportzaal. De rest van de film werd opgevuld met stilte. Soms verscheen er even een zwart scherm, waardoor ik me afvroeg of er misschien per ongeluk een stekker uit het stopcontact was gehaald. Toch was ik werkelijk nooit verveeld. Elk klein gebaar, elke uitspraak en elke camerabeweging droegen een diepere symboliek met zich mee.

To speak or not to speak? Deze film raakt een cruciaal thema binnen de huidige MeToobeweging. Wat moet je doen als iemand zijn macht misbruikt? Julie kiest ervoor om te zwijgen, met als gevolg dat ze vecht tegen een groot geheim. Hoewel deze keuze in eerste instantie misschien naïef lijkt, zet het je aan het denken. Zou jij zwijgen? Dit zwijgen is volgens de regisseur Leonardo het hart van de film. Het grensoverschrijdend gedrag dat wordt belicht, beschouwt hij als een opstap: er moet altijd een reden zijn voor het zwijgen.

Julie werd op een meesterlijke wijze vertolkt door opkomend talent Tessa Van den Broeck. Ondanks dat ze niet veel sprak − Julie zwijgt namelijk − voelde het toch alsof ik haar personage door haar verfijnde gezichtsuitdrukkingen diepgaand heb leren kennen. De uitdrukking 'soms zegt een beeld meer dan duizend woorden' was hier absoluut van toepassing. Haar gezicht vertelde het verhaal.

Hoewel er werkelijk woorden tekort schieten om de kracht en schoonheid van deze film te beschrijven, moet de lezer me toch toestaan een klein puntje van kritiek te geven. Die halve ster minder dan vijf moet uiteraard verantwoord worden. Elke keer wanneer Julie dacht aan haar geheim, werd dit duidelijk gemaakt aan de hand van muziek. Begrijp me niet verkeerd, ik hou van een streepje muziek in films en beschouw dit zelfs als cruciaal. Maar was het echt nodig om dat te doen met muziek die deed denken aan vrouwelijke Gregoriaanse gezangen?

Samenvattend is 'Julie zwijgt' een krachtige en doordachte film die, met zijn ingetogen stijl en diepgaande thema’s, de kijker uitnodigt tot reflectie over de impact van stilte en zwijgen in onze samenleving.